© Copyright 2011-2025 Jan Bakker
Vincent van Gogh kreeg mijns inziens opdracht van derden om de wetten van het Eeuwig Edict van 1611 in zijn werk toe te passen. Hij gebruikte een eenvoudige geheime code om er bepaalde informatie mee door te spelen. De zuidgevel van Kasteel Geldrop geeft via de muurankers een verwijzing naar het jaar (1611) van het Eeuwig Edict weer.
In de uitleg over Vincents schilderijen en tekeningen haal ik, in het kader van de code, regelmatig de tekst van de betreffende wetten aan. In het algemeen is de toegepaste code simpel van opbouw: men neme een bepaalde wet uit het Eeuwig Edict en vervolgens het zoveelste woord. Bij jaartallen staat het eeuwjaar voor het nummer van de wet en staan de overige een of twee cijfers voor de daarmee overeenstemmende woorden.
Bijvoorbeeld:
1845 = van wet XVIII (18) de woorden 4 en 5 = zy ordineerden
Afhankelijk van de context zijn de betreffende woorden van toepassing, maar vaak gaat het ook om een anagram (letterwisseling) met een nieuwe betekenis.
Soms is de code iets ingewikkelder of gaat om andere getallen dan jaartallen. Dit wordt bij de behandeling ervan zonodig nader toegelicht.
Beatrijs
De code via het 14e eeuwse dichtwerk Beatrijs verloopt ongeveer hetzelfde. Alleen betreft het hier de regelnummers. Ik gebruik daarvoor het boek “Beatrijs” van Dr. F. Lulofs (uitgave door Martinus Nijhoff / Leiden 1983, 6de druk). Vincent heeft daartoe wellicht de Nationale Bibliotheek (voorheen KB) in Den Haag bezocht. Bij deze code gaat het om de context van de regel zelf, plus het regelnummer met het zoveelste woord. Indien een regel minder woorden bevat dan gezocht, kan vanaf het begin worden doorgeteld.
Voorbeeld: een bepaalde regel bevat 5 woorden, maar je zoekt het 7e woord. Dat is dan uiteindelijk het 2e woord van die regel.
Wees voorzichtig
Hetzelfde principe geldt trouwens ook voor de Edict-code, als een wet minder woorden telt dan het aantal dat je zoekt. Maar wees voorzichtig bij het bepalen van wat wel of geen code is. Voor je het weet pluis je jaartallen of getallen uit waarmee Vincent helemaal niets wilde zeggen. Als dat gebeurt, zit je al snel op een dwaalspoor. Je moet, net als ik, een zeker gevoel ontwikkelen om dat onderscheid te kunnen maken. Met andere woorden: leef je in in de wereld van Vincent van Gogh!
Codebronnen
Dit korte artikel biedt je hopelijk enig inzicht in hoe Vincent zijn codes toepaste. Maar let op: dit zijn nog maar twee codes. Te zijner tijd zul je leren dat er naast deze twee codebronnen (Eeuwig Edict en Beatrijs) nog een tweetal andere bronnen bestaat.
Pas als je, net als ik, alle vier de codebronnen kent, kan het grote geheim in zijn geheel en als één woord worden doorgrond. Uiteindelijk zal blijken dat de geschiedenis zich (voor de zoveelste keer) inderdaad herhaalt.
Reageren op dit artikel? Dat kan niet in het openbaar. Wel is het mogelijk om rechtstreeks naar de schrijver (Jan Bakker) te reageren. Gebruik hiervoor het formulier op de contactpagina.
Deze CC-BY-SA-licentie staat hergebruikers toe het materiaal in het openbaar te kopiëren, distribueren en weer te geven of uit te voeren. Dit geldt zolang je de auteur of de houder van het auteursrecht (aangegeven in de titel van dit artikel) vermeldt. Je mag het materiaal voor commercieel gebruik toepassen. Ook mag je het aanpassen, bijvoorbeeld voor vertalingen. Voor gewijzigd materiaal geldt dezelfde licentie.